وسوسه‏ى عملى

بحث ما درباره‏ى وسوسه‏ى عملى است . وسوسه را به دو قسم تقسیم کردیم : وسوسه‏ى فکرى و وسوسه‏ى عملى . بحث وسوسه‏ى فکرى گذشت و بحث امروز درباره‏ى وسوسه‏ى عملى است که گاهى انسان در کارهایش وسوسه مى‏شود نظیر وسواسى در طهارت و نجاست ، وضو ، غسل ، عبادات . این وسوسه‏ى عملى براى خانه فوق العاده ضرر دارد ؛ بنیان خانواده را ویران مى‏کند . وسواسى را از خانه و جامعه متروک مى‏کند . و بالاخره محبت خانوادگى را از بین مى‏برد . و شاید از این مخربتر نداشته باشیم و لااقل یکى از مخربهاى عمده است . همه مخصوصا وسواسیها به بحث امروز توجه کاملى بفرمایند . این وسوسه‏ى فکرى یا عملى از کجا پیدا مى‏شود ؟
در فصل یازدهم گفتم شیطان گاهى مسلط مى‏شود بر عقل انسان و با این تسلط ، انسان حقه باز ، منافق ، پشت هم انداز مى‏شود . و در میدان سیاست یک سیاستمدار دروغگوى حقه باز مى‏شود . و گاهى شیطان بر دل انسان مسلط مى‏شود آن را تابع خود مى‏کند . چنانچه گاهى خدا بر دل حکومت دارد گاهى شیطان بر دل حکومت پیدا مى‏کند . و قرآن در آیات فراوانى تذکر به این مطلب مى‏دهد و اگر شیطان مسلط بر دل انسان شد دیگر دل را » مى‏برد آن جا که خاطر خواه اوست « . و یک آدم بت پرستى ، پول پرستى ، هوا پرستى ، و بقول قرآن شیطان پرستى از کار در مى‏آید . و گاهى مسلط مى‏شود بر قوه‏ى تخیل و وسوسه‏ى فکرى و عملى براى او پیدا مى‏شود و این به اندازه‏اى خطرناک است که چیزهائى که اصلا واقعیت ندارد او مى‏بیند و مى‏شنود و قطع به آن پیدا مى‏کند . مثلا : آن که آدم ترسوئى است و شیطان بر قوه‏ى خیال او مسلط شده اگر شب در یک خرابه‏اى برود جن مى‏بیند ، راستى مى‏بیند . و حرفهاى اجنه را مى‏شنود ؛ راستى مى‏شنود . یا وقتى به قبرستان برود مى‏بیند مرده از قبر بیرون آمد . مرده را مى‏بیند . داد مى‏زند بایست ببینم . مى‏شنود . فرار مى‏کند . مرده او را تعقیب مى‏کند . و یکوقت هم مى‏بیند مرده او را گرفت و لمس مى‏کند و غش مى‏کند . با فرضى که در خرابه جنى نبوده است . در آن قبرستان مرده از قبر بیرون نیامده است . مرده صدا نکرده است . او را نگرفته است . اما قوه‏ى خیال اثر گذارده است روى چشم او ، روى گوش او ، روى قوه‏ى لامسه‏ى او و این بلا را به سر او آورده است .
وسوسه‏ى فکرى و عملى اگر براى کسى پیدا شود این گونه مى‏شود . یعنى مثلا آن کسى که وسواسى در طهارت و نجاست است فورا قطع پیدا مى‏کند که ترشح کرد و نجس شد با فرضى که ترشح نکرده است ، اما او حس مى‏کند ترشح در دستشوئى شده است و اما براى طهارتش قطع پیدا نمى‏کند . براى نجاست فورا قطع پیدا مى‏کند . یعنى شیطان بر قوه‏ى تخیل او مسلط شده است و به آن چیزهائى که برایش ضرر دارد فورا قطع پیدا مى‏کند اما براى آن چیزهائى که بر نفعش است نمى‏تواند قطع پیدا کند ؛ اطمینان پیدا کند . و از همین جا این وسواسى باید پى ببرد که مریض است . براى این که اگر قطع پیدا شدن و زود باورى است هم درد طهارتش باید زود قطع پیدا کند هم در نجاستش . و اگر هم زود باور نیست همان طور که در طهارتش زود باور نیست در نجاستش هم باید زود باور نباشد . این که مى‏بینید کجا زود باور است قطع پیدا مى‏کند و در جاى دیگر قطع پیدا نمى‏کند ، زود باور نیست ، پى ببرد که مریض است ، آن هم مرض روحى که اگر اعتنا به آن بکند روز به روز در تزاید است . امراض روحى طورى است که رو به تزاید است مثل خوره مى‏ماند ؛ مثل سرطان مى‏ماند . از کجا پیدا شده است ؟ از تسلط شیطان بر قوه‏ى خیال . لذا کسى که در نزد امام صادق علیه‏السلام تعریف یک کسى را کرد ، حتى تعریف عقلش را ، و بعد گفت وسواسى است امام صادق علیه‏السلام تبسمى کرد یعنى این چه عاقلى است که وسواسى است ؟ بعد فرمودند : شیطان بر او مسلط شده و کارهایش شیطانى است نه رحمانى . بعد هم فرمودند : اگر از خودش هم بپرسید که کارهاى او شیطانى است یا رحمانى مى‏گوید شیطانى .
چیزى که همه باید به آن توجه داشته باشیم این است که شیطان مهیاست که ما را بیچاره‏ى دنیا و آخرت کند و هر کسى را از راهى به جهنم مى‏برد . شیطان زرنگ است یک کسى را از راه گناه ، یک کسى را از راه پول حرام ، یک کسى را از راه شهوترانى ، یک کسى را از راه ریاست طلبى ، یک کسى را هم از راه وسواسى گرى ، یک کسى را از راه غیبت ، تهمت ، شایعه پراکنى ، یک کسى را از راه فحشاء و بى‏عفتى منحرف مى‏کند .
مشهور است که کسى در خواب صادقى شیطان را دید که یک دسته طناب بر دوش دارد پرسید اینها چیست ؟ شیطان جواب داد اینها افسارهائى است تهیه کردم براى انسانها که به جهنمشان بکشانم . سؤال کرد این زنجیر چیست ؟ گفت این زنجیر براى سید رضى است . امشب رفتم سه مرتبه او را زنجیر کردم اما پاره کرد . گفت این طنابها چرا رنگارنگ است ؟ گفت براى این که هر کسى را از یک رنگى و از یک راهى منحرف مى‏کنم . فردا که رفت خدمت سید رضى رضوان الله علیه ، ایشان قضیه‏اى را فرمود که معلوم شد خواب مطابق با واقع بوده است .
مرحوم کلینى رضوان الله علیه یک روایت را نقل مى‏کند نظیر همین خواب که امام صادق علیه‏السلام فرمود شیطان با یک لباس رنگارنگى آمد نزد حضرت موسى علیه‏السلام آن حضرت سوال کرد این لباس رنگانگ ، کلاه رنگارنگ براى چیست ؟ گفت براى این که فریب من از یک راه نیست ؛ به جهنم کشاندن من از یک راه نیست . هر کسى را از یک راهى به جهنم مى‏کشانم . وسواسى را از راه طهارت و نجاست ، وضو و غسل و عبادت ، آن که لاابالى در دین است از راه بى‏عفتى ، زن مقدس را از راه غیبت ، تهمت ، شایعه پراکنى ، مرد لاابالى را از راه حرام خورى و بالاخره هر کسى را از راهى .
قرآن شریف آیات فراوانى در این باره دارد که شیطان قسم خورده است ، در مقابل خدا عرض اندام کرده است که بنده‏هایت را جهنمى مى‏کنم ؛ بیچاره مى‏کنم .قرآن مى‏فرماید : پس از آن که شیطان رانده‏ى درگاه خدا شد گفت :
) فبما اغویتنى لاقعدن لهم صراطک المستقیم - ثم لاتینهم من بین ایدیهم و من خلفهم و عن ایمانهم و عن شمائلهم و لا تجد اکثرهم شاکرین ( (10)
حال که بخاطر بنى آدم گمراه شدم سر راهشان حتما مى‏نشینم و نمى‏گذارم راه بهشت را بگیرند ؛ راه مستقیم را بگیرند. سپس از چهار طرف مى‏آیم از جلو مى‏آیم از عقب ، از طرف راست از طرف چپ . امام باقر علیه‏السلام در ذیل این آیه‏ى شریفه مى‏فرماید : از جلو مى‏آیم یعنى امر آخرت را براى آنها ضعیف جلوه مى‏دهم . و این که گفته از عقب مى‏آیم یعنى آنها را امر مى‏کنم به جمع آورى اموال و بخل از دادن حقوق شرعى تا براى ورثه‏ى آنها بماند . و این که گفته از طرف راست مى‏آیم یعنى دین آنها را با زیبا کردن گمراهى و ایجاد شبهه از بین مى‏برم . و این که گفته است از طرف چپ مى‏آیم یعنى آنها را به دوست داشتن لذتها وامى‏دارم و شهوات را بر قلبهاى آنها غالب مى‏گردانم . (11)
یعنى براى زن لاابالى شیطان مى‏گوید از راه بى‏حجابى ، از راه بدحجابى ، جوراب پانما پوشیدن و بالاخره از راه بى‏عفتى . براى زن و مرد مقدس از آن راه مى‏آید از راه راست مى‏آید یعنى بواسطه‏ى وسوسه‏گرى آنها را به جهنم مى‏کشاند. من تقاضا دارم وسواسى‏ها این آیه شریفه را هر روز بخوانند . وقتى که شیطان مى‏خواهد مسلط بر قوه‏ى خیال اینها شود و اینها سر خودشان بازى درآورند و این کارهاى زشت وسوسه‏گرى را انجام دهند این آیه را بخوانند و بگویند شیطان در مقابل خدا ایستاده و به او گفته است من هر کسى را از راهى به جهنم مى‏برم و وسواسى را از راه طهارت و نجاست ، وضو و غسل و عبادت به جهنم مى‏برم . در آیه‏ى دیگر هم نظیر همین آیه آمده است شیطان لعنه الله قسم خورده است که :
) لاتخذن من عبادک نصیبا مفروضا - و لاضلنهم و لامنینهم و لامرنهم فلیبتکن اذان الانعام و لامرنهم فلیغیرن خلق الله ( (12)
یک بهره‏ى کافى از بنده‏هایت مى‏گیرم و گمراهشان مى‏کنم و در آمال و آرزو غوطه‏ورشان مى‏کنم و به آنها امر مى‏کنم تا گوشهاى حیوانات را ببرند و امر مى‏کنم تا خلقت خدا را تغییر دهند.
کارى مى‏کنم فطرت خدادادى را از دست بدهند و دیگر درک نداشته باشند از خدابینى و خداشناسى ؛ دیگر درک نداشته باشند که بفهمند در مقابل خدا باید کوچکى کرد ؛ درک نداشته باشند که فضیلت را از رذیلت بشناسند . و بعد در دنباله‏ى همین آیه مى‏فرماید :
) و من یتخذ الشیطان ولیا من دون الله فقد خسر خسرانا مبینا (
اگر کسى متابعت از این شیطان قسم خورده کند و شیطان ولى او بشود ، مسلط بر او بشود ، ورشکسته است ورشکسته‏ى آشکار .
اى وسواسى ! قرآن مى‏گوید ورشکسته‏اى ورشکسته‏ى آشکار .
آیه‏ى سوم نظیر آیه‏ى اول و دوم است . شیطان وقتى رانده درگاه خدا شد گفت خدایا همه‏شان را گمراه مى‏کنم خداوند فرمود :
) واستفزز من استطعت منهم بصوتک و اجلب علیهم بخیلک و رجلک و شارکهم فى الاموال و الاولاد وعدهم و ما یعدهم الشیطان الا غرورا ( (13)
یعنى شیطان انسان را گمراه مى‏کند اما چگونه ؟ بصداى خود . صداى شیطان چیست ؟ ترانه‏ها ، موسیقى‏ها . و ) اجلب علیهم بخیلک و رجلک ( یعنى شیطان دو دسته لشکر دارد یک لشکر پیاده یعنى گرفتار یک رفیق نااهلى مى‏شود و این رفیق خیلى عالم نیست ؛ دانا نیست با وسوسه او را به جهنم مى‏فرستد . اما گاهى یک رفیق نااهل ، یک شیطان دانا مسلط بر سر او مى‏شود که بقول قرآن شریف لشکر شیطان اما لشکر سواره . نظیر مکتبهاى غربى که براى انسانها آورده شده است نظیر یک رفیق نااهل اما رفیقى که دانا باشد و بتواند از راه استدلال ، از راه غیر مستقیم این را به جهنم ببرد . شیطان از راه مال حرام شریک انسان مى‏شود و او را وادار مى‏کند همان غذاى حرام را به بچه‏هایش بدهد ؛ انعقاد نطفه از آن غذاهاى حرام بشود و بالاخره بچه‏هایش را هم خراب مى‏کند . پس با استفاده از آیه مى‏فهمیم شیطان یکى از راه حرام بچه‏اش را خراب مى‏کند. یکى از راه کم فروشى . یکى را وا مى‏دارد تقلب کند ، رشوه خوارى کند ، ربا خوارى کند . یک کسى را بوسیله‏ى صداى خود یعنى ترانه‏ها ، موسیقى‏ها . شیطان هر کسى را از راهى به جهنم مى‏برد . این طور نیست که براى همه یک راه داشته باشد . فقط توجهى را که باید داشته باشیم این است که این شیطان براى هر کسى شیطانى مى‏گمارد . براى افراد عادى شیطانهاى عادى ، براى علماء ، دانشمندان یک شیطان عالم . خدا رحمت کند مرحوم آشیخ غلامرضا یزدى را . مى‏گویند این مرد عارف کامل بارها روى منبر مى‏گفت که هر کسى شیطانى دارد و شیطان من ملا شیطان است . این حرف را از قرآن گرفته است ) و اجلب علیهم بخیلک و رجلک (
سوره‏ى فلق و ناس براى دفع شیطان خوب است . حتى به بچه‏هایتان یاد بدهید چهار قل را ، وقتى مى‏خواهند از خانه بیرون بیایند یا هر وقت دیگر بخوانند براى این که از شر اجنه و شیطان و انسانهاى شرور محفوظ باشند . این دو سوره‏ى آخر نکته‏ى جالبى دارند که همه ما باید به آن توجه کنیم مخصوصا وسواسیها . در سوره‏ى فلق یک مرتبه پناه به خدا مى‏برد از چهار چیز مهم :
) بسم الله الرحمن الرحیم قل اعوذ برب الفلق (
خدایا پناه مى‏برم به تو از شر مردم و البته شر مردم ، شر استعمارگرها ، شر ابرقدرتها خیلى بزرگ است . و پناه مى‏برم به تو ) و من شر غاسق اذا وقب ( وقتى که غریزه‏ى جنسى تحریک شود . راستى هم باید پناه برد به خدا ) و من شر النفاثات فى العقد ( خدایا پناه مى‏برم به تو از آن وقتى که زن عشوه‏گرى کند مثل این که العیاذ بالله یک زنى جلوى شما باشد و شما به دنبال او ، یا شما سر کسبتان هستید یک زنى مى‏آید به مغازه‏ى شما عشوه‏گرى کند بخندد این سوره مى‏گوید خدایا پناه مى‏برم به تو از شر چنین صحنه‏اى ) و من شر حاسد اذا حسد( یعنى خدایا پناه مى‏برم به تو وقتى که حسود حسادتش گل کند .
این چهار چیز خیلى مهم است اما یکمرتبه پناه برده شده است به خدا . اما در سوره‏ى ناس سه مرتبه به خدا پناه برده شده است .
) بسم الله الرحمن الرحیم قل اعوذ برب الناس - ملک الناس - اله الناس ( (14)
این ملک الناس و اله الناس ولو بطور صفت آورده شده ولى در حقیقت مى‏گوید : خدایا پناه مى‏برم به تو . خدایا پناه مى‏برم به تو . خدایا پناه مى‏برم به تو . از چى ؟ ) من شر الواسواس الخناس ( از شر شیطانى که خیلى وسوسه مى‏کند و از شر آن وسواسى که با استدلال وسوسه کند . وسواس خناس از آن کهنه کارهاست ؛ زرنگهاست ؛ عالمهاست که مى‏داند چطور وسوسه کند و مى‏داند چطور براى این زن یا مرد استدلال کند . یعنى علاوه بر این که وسواس خناس است . وسواس صیغه‏ى مبالغه است یعنى خیلى وسوسه مى‏کند خناس هم صیغه‏ى مبالغه است یعنى خیلى استدلال مى‏کند. وسواسى‏ها اتفاقا این گونه‏اند. براى کارشان یک استدلالهاى عجیب و غریبى مى‏کنند ؛ موشکافیها مى‏کنند که این موشکافیها به ذهن مرجع تقلیدشان به هنگام فتوا دادن نمى‏آید. یک چیزهاى عجیبى به ذهن اینها مى‏آید . اینها خیال نکنند که استدلال است . نه . قرآن مى‏گوید اینها وحى شیطان ؛ الهام شیطان است ) ان الشیاطین لیوحون الى اولیائهم لیجادلوکم ( یعنى وسواسى ! شیطان به تو الهام مى‏کند که به آن کسى که به تو مى‏گوید این چیز پاک است تو بگو نجس است استدلال هم برایش بکن . آن که مى‏گوید به وضویت بى‏اعتنا باش به غسلت بى‏اعتنا باش قبول نکن استدلال هم برایش بکن ) ان الشیاطین لیوحون الى اولیائهم ( . و سوره‏ى ناس مى‏گوید بگو خدایا پناه مى‏برم به تو از وسواس خناس . من از وسواسیها تقاضا دارم این چهار قل را یعنى قل هو الله احد ، قل یا ایها الکافرون و مخصوصا این دو سوره‏ى قل اعوذ برب الفلق و قل اعوذ برب الناس را همیشه بخوانند و وقتى که وسواس خناس ، این شیطان کهنه کار ، مى‏خواهد فریبشان دهد به سر او بزنند بقول امام صادق علیه‏السلام در دهان این خبیث بزن و بگو برو گم شو عادتش نده و نگذار بر تو مسلط شود . تقاضا دارم همان وقت که مى‏خواهد مسلط بر شما شود فورا بخوانید بسم الله الرحمن الرحیم قل اعوذ برب الناس ... بعد هم براى خودت معنى کن . معنایش این است که بگو خدایا پناه مى‏برم به تو ، پناه مى‏برم به تو ، پناه مى‏برم به تو از این وسواس خناس که وسوسه مى‏کند، با استدلال وسوسه مى‏کند و مى‏خواهد مرا به جهنم بکشاند.
خلاصه‏ى حرف امروز این شد که از نظر روانشناسى وسواسى یعنى مریض . از نظر اسلام وسواسى یعنى تسلط شیطان بر قوه‏ى خیال . و بعبارت قران وسواسى یعنى آن که شیطان را دوست خودش گرفته است و بقول قرآن کسى که شیطان را دوست خودش گرفته است فقد خسر خسرانا مبینا ورشکسته است ورشکسته‏ى آشکار . و فهمیدیم که شیطان هر کسى را از راهى به جهنم مى‏برد . حزب اللهى را از یک راه ، ضد انقلاب را از یک راه ، مقدس را از یک راه ، بازارى را از یک راه و بالاخره آن زن لاابالى را از راه دیگر و آن زن مسجدى را از راه دیگر و زنى که با خدا و پیغمبر و قرآن سروکار دارد از راهى و آن زنى که با معنویت و محراب و منبر سروکار ندارد از راه دیگر . چه باید کرد ؟ یعنى این وسواسى چه باید بکند ؟ درد خیلى بزرگ است باندازه‏اى که بعضى از روانشناسها مى‏گویند اصلا قابل معالجه نیست . یادم نمى‏رود یک آقاى روانشناسى آمده بود پیش من شنیده بود که من وسواسى‏ها را خوب مى‏کنم این تعجب کرده بود آمده بود پیش من خیال کرده بود من وردى دارم ، رملى دارم، اسطرلابى دارم . گفتم نه بابا من یک راه دارم و آن راهى است که امام صادق علیه‏السلام نشان داده است. تعجب مى‏کرد . مرادم این است که درد خیلى بزرگ است بحدى که بعضى روانشناسها مى‏گویند قابل معالجه نیست اما فراوان من وسواسى شدید را خوب کردم به چه وسیله ؟ به یک دواى خیلى آسان ، آن دواى آسان چیست ؟ امام صادق علیه‏السلام فرموده است وسواسى ! بى‏اعتنائى کن ، اهمیت نده به شیطانى که وسوسه مى‏کند . یکى دو ماه که بى‏اعتنائى کردى مثل مردم برخورد کردى ، یعنى خانم که وسواسى است شوهرش را باید الگوى خودش قرار دهد ؛ هر چه شوهرش بگوید بشنود . اگر شوهر وسواسى است باید خانمش را الگو قرار دهد هر چه خانمش مى‏گوید بشنود .
مردم چطور نماز مى‏خوانند ؟ چه جور وضو مى‏گیرند ؟ چطور غسل مى‏کنند؟ چطور آب مى‏کشند ؟ مثل مردم رفتار کند . یک ماه دو ماه که مثل مردم برخورد کرد خوب مى‏شود ولى ریشه‏اش سوخته نمى‏شود، پنج شش ماه که این گونه برخورد کرد ریشه‏ى آن هم سوخته مى‏شود . اگر این حرف مرا نشنوى بدان روز به روز این مرض رو به تزاید است . دنیاى تو را از بین مى‏برد . خانه‏ات را خراب مى‏کند . بچه‏هایت را عقده‏اى مى‏کند . خودت را بى‏نشاط مى‏کند و بالاخره یک عضو زائد جامعه مى‏شود و به هر حال این دنیاى تو است که براى خودت یک جهنم مى‏سازى ، براى خانواده‏ات هم یک جهنم مى‏سازى و در آخر هم یقین داشته باش همین جهنمى که این جا ساختى آن جا هم وجود دارد . و اگر حرف مرا بشنوى به مدت پنج شش ماه حتما این مرض سرطانى ریشه کن مى‏شود. در آخر یک نکته‏اى باید عرض کنم که آن نکته را آنهائى که وسواسى نیستند توجه داشته باشند و آن این است که اگر خانمت وسواسى است با تندى و داد و فریاد نمى‏شود کارى کرد . او مریض است با مریض که تندى نمى‏کنند . اگر شوهرت وسواسى است ، اگر پسرت ، دخترت وسواسى است با تندى با داد و فریاد : العیاذ بالله ، با کتک یا فحش و غیره نمى‏شود ، بدتر مى‏شود. این مریض است با مریض چه باید کرد ؟ مدارا ، با زبان خوش ، با شنیدن این گونه صحبتها ، با شنیدن این گونه نوارها ، حوصله به خرج دادن ، آرام آرام این مرض را از او گرفتن . بقول عوام مرض کوه کوه مى‏آید اما مو مو مى‏رود. باید مواظب وسواسى باشى ، حوصله به خرج بدهى ، باید مو به مو این مرض را از او بگیرى تا خوب شود . به وسواسى‏ها سفارش مى‏کنم درصدد باشید خوب شوید و به این نسخه عمل کنید . به پرستارهاى وسواسیها یعنى آنها که وسواسى نیستند و وسواسى در میانشان وجود دارد سفارش مى‏کنم با تندى با آنها رفتار نکنید . برخورد شما عاقلانه باشد .مثل برخورد با یک مریض باشد .
خدایا بحق حضرت زهرا علیهاالسلام قسمت مى‏دهم همه‏ى مریضها را مخصوصا مریض وسواسى فکرى و وسواسى عملى را شفا عنایت بفرما .

پی نوشت ها:

1- سوره‏ى یس آیه‏ى 60 ترجمه : اى فرزندان آدم ! آیا با شما عهد نبستم که شیطان را نپرستید که او دشمنى آشکار است ؟
2- سوره‏ى عبس آیه‏ى 17 ترجمه : کشته باد انسان چقدر ناسپاس است .
3- سوره‏ى اسراء آیه‏ى 36 ترجمه : و هرگز آنچه علم و اطمینان ندارى دنبال مکن ) بى‏تحقیق در پى سخن مرو و کسى را نیک و بد مخوان و از احدى نکوهش و ستایش روا مدار و به آن کسى ظن بد مبر ( که ) در پیشگاه خدا ( چشم و گوش و دل همه مسئولند .
4- سوره‏ى فتح آیه‏ى 12 ترجمه : و بسیار گمان بد و اندیشه‏ى باطلى کردید و مردمى در خور قبر و هلاک بودید .
5- سوره‏ى ذاریات آیه‏ى 10 و 11 ترجمه : کشته و نابود باد آن کس که بناى کارش بر گمان و تخمین است آنان که در ضلالت و غفلت زیستند .
6- بحار ج 67 ص 71 .
7- سوره‏ى انعام آیه 121 ترجمه : شیاطین سخت به دوستان خود وسوسه کنند تا با شما به جدال و منازعه برخیزند و اگر از آنها پیروى کنید مانند آنان مشرک خواهید شد .
8- بحارالانوار جلد 75 صفحه‏ى 169 ترجمه : کار برادر خود را بر بهترین وجه آن قرار بده .
9- سوره نجم آیه 28 ترجمه : ظن و گمان در فهم حق و حقیقت سودى ندارد .
10- سوره‏ى اعراف آیات 16 و 17 ترجمه : چون مرا گمراه کردى من نیز بندگانت را از راه راست ) که شرع و آئین توست ( گمراه گردانم آن گاه از پیش روى و از پشت سر و طرف راست و چپ آنان در آیم ) و هر یک از قواى ادراکى آنان را به میل باطل مى‏کشم ( تا بیشتر آنان شکر نعمت تو به جاى نیاورند .
11- بحارالانوار جلد 63 صفحه‏ى 243 - مجمع البیان و نور الثقلین ذیل آیه .
12- سوره‏ى نساء آیه‏ى 118 و 119 ترجمه : ) شیطان با خدا به مجادله برخاست و گفت ( من قسمتى از بندگان تو را زیر بار اطاعت خواهم کشید . آنها را سخت گمراه کنم و به آرزوهاى دور و درازى ) که از راه خدا باز مانند و از هر خیر و سعادت محروم شوند( درافکنم و به آنها دستور دهم تا گوش حیوانات را ببرند ) تا علامت باشد که این حیوان نصیب بتهاست ( و امر کنم تا خلقت خدا را تغییر دهند .
13- سوره‏ى اسراء آیه‏ى 64 ترجمه : برو با لشکر سوار و پیاده‏ات بر آنها احاطه کن و در اموال و اولاد با آنان شریک شو و با وعده‏هاى دروغ آنها را بفریب و مغرور ساز . آرى وعده‏ى شیطان چیزى جز غرور و فریب نخواهد بود .
14- ترجمه‏ى تمام سوره‏ى ناس : به نام خداوند بخشنده‏ى مهربان ) این رسول ما ( بگو پناه مى‏برم به پرودگار آدمیان پادشاه آدمیان اله و معبود آدمیان از شر وسوسه‏ى شیطان . شیطانى که وسوسه و اندیشه‏ى بد افکند در دل مردمان . چه آن شیطان از جنس جن باشد و یا از نوع انسان .